مطالب مفید از گروه عربی دفتر تالیف ( 3 )

*.  فرق «وَرد» با «وَردَة» این است که «وردة» دارای تاء وحدت است. «وَرد» اسم جنس و واحد آن «وَردَة» است و تاء آخر آن تاء وحدت است. «وردة» یعنی «یک گُل». کلمۀ «وَرْد» می¬تواند به معنای «گُل¬ها» نیز باشد. «شَجَر» نیز اسم جنس به معنای درخت و واحد آن «شَجَرَة» به معنای «یک درخت» است. کلماتی مانند نَجمَة، زَیتونة، بُرتُقالة، رُمّانة و وَرَقَة نیز تاء وحدت دارند.
*.  «نافِذَة» و «شُبّاﻙ» هر دو به معنای «پنجره» و جمعشان «نَوافِذ» و «شَبابیک» است.
*.  هنگامی¬که بعد از «مِنْ» کلمۀ «خَیر» بیاید، اسم تفضیل و در اصل «أَخیَر» بوده و همزۀ آن افتاده است. مانند «شَرّ» که مخفّف «أَشَرّ» است. جمع خَیر، خیار و أخیار است.
*.  «کَنز» برگرفته از واژۀ فارسیِ «گنج» است که از آن فعل «کَنَزَ - یَکنِزُ» و مشتقّاتی بسیار ساخته شده است.
*.  «مَعَ» به معنای «با» است و «بِـ» نیز به همین معناست؛ برای اینکه اشتباه نشود، بهتر است بگوییم: «مَعَ» یعنی «همراه با» و «بِـ» یعنی «به وسیلۀ»؛ مثال: أنا أذهَبُ مَعَ صدیقی. أنا أذهَبُ بِسَیّارَتی.
*.  جمع «مکتبة»، «مَکتَبات» و «مکاتِب» است. «مَکتَب» به معنی «دفتر کار» است که جمع آن نیز «مکاتِب» می شود.
*.  «واقِف: ایستاده» با «قائِم: ایستاده» فرق دارد. واقف به معنای توقّف کننده و قائم برپاخیزنده است.
*.  «بُستان» مُعَرَّب کلمۀ فارسی «بوستان» است. از آنجا که در کلمۀ «بوستان» التقاء ساکنین شده؛ لذا واو حذف شده؛ بُستان جای پر درخت است و ترکیب «بو+ستان» به معنای جای پر از بوی خوش و مترادف با باغ است.
*.  «مُدَرِّس» و «مُعَلِّم» مترادف هستند؛ امّا امروزه واژۀ معلّم برای مدیر کاروان زیارتی نیز کاربرد دارد و گاهی احتراماً نیز به افراد اطلاق می¬شود.
*.  جالِس و قاعِد به یک معنا هستند. در زبان گفتاری از قاعِد استفاده می¬شود. (قاعد هم فصیح است و هم عامیانه؛ امّا جالِس فقط فصیح است.)
*.  فرق «هَلْ» و «أَ» در کتاب تدریس نشده است زیرا دانستن آن، ضرورت ندارد. فرق هَل با أَ :
الف- هَل در جملۀ دارای فعل منفی نمی¬آید.
مثلاً سؤال نمی¬شود: هل لا تَسمَعُ؟ یا هل ما سَمِعتَ؟ بلکه سؤال می¬شود:
أَلا تسمعُ؟ یا أَما سَمِعتَ؟

امّا حرف استفهام أَ بر سر فعل مثبت و منفی هر دو می¬آید. أَ جاءَ الْمعلّمُ؟  أما جاءَ الْمعلّمُ؟                                                            

    گروه عربی دفتر تالیف

مطالب مفید از گروه عربی دفتر تالیف ( 2 )

در گویش عامیانۀ اطراف خلیج فارس حرف قاف را گاف تلفّظ می¬کنند؛ مثال: قُمْ: برخیز (گوْمْ) أقولُ لَـﻚَ: به تو می¬گویم (أگُلْ لَـﻚْ ، أَگِلْ لَـﻚْ) لا أَقْدِرُ: نـمی¬توانم (ما أَگْـدَرْ) قِدْر: دیگ (گِـدِرْ)
در عراق گاهی حرف «ک» را «چ» تلفّظ می کنند؛ مثال: «اِحْـچی» یعنی «صحبت کن» که در اصل «اِحْـﻚِ» و معادل فصیحِ آن «تَکَلَّـمْ» یا «کَلِّمْ» می¬باشد. «وَیْنْ چِنِتْ؟» یعنی «کجا بودی؟» که در اصل «أَیْنَ کُنْتَ؟» است.
در مصر حرف «ج» را «گ» تلفّظ می¬کنند. جملۀ «قَلبی مَجْروحٌ.» در گویش مصری «ألبـی مَگْروحْ.» گفته می¬شود.
در گویش شامی (سوری-لبنانی) حرف «ج» را «ژ» تلفّظ می¬کنند؛ مثال: جمله¬ای را که در گویش حجازی و عراقی «جیبْ جَوازَﻙْ.» تلفّظ می¬کنند و به معنای «گذرنامه¬ات را بیاور.» می¬باشد؛ در گویش شامی «ژیبْ ژَوازَﻙْ.» تلفّظ می¬کنند. معادل فصیح این جمله «أَحْضِرْ جَوازَﻙَ.» است.
گروه عربی دفتر تالیف

مطالب مفید از گروه عربی دفتر تالیف ( 1)

* «طالِب» چند معنی دارد: خواستار، جوینده، دانش آموز دبیرستانی، دانشجو. کلمۀ تِلمیذ نیز به معنای دانش¬آموز است.
* همزۀ آغازِ «اِمرَأَة» همزۀ وصل است و زمانی که «الـ» می گیرد واجب است حذف شود. «الْمَرْأَة» به صورتِ «الامْرَأَة» غلط است. این نکته در بارۀ کلمۀ «اِمْـرَأ» نیز صِدق می¬کند. معادل «اِمرَأَة» در گویش حجازی «حُرمَة» و جمع آن «حَریم» است.
* در عربی فصیح چهار حرف«گ چ پ ژ» وجود ندارد؛ امّا در عربی عامیانه سه حرف «گ چ ژ» وجود دارد.  
* حرف «ـﻚ» در کلماتی مانند «ذلِـﻚَ» و «تِلْـﻚَ» بدون سرکش است؛ امّا در زبان فارسی معمولاً چنین نیست.
* کلمۀ«اِمْـرِئ» به معنای مرد یا انسان است و سه حالت اِعرابی دارد:
اِمرُؤٌ (مرفوع)، اِمرَأً (منصوب)، اِمرِئٍ (مجرور). همزۀ آن وجوباً هنگام معرفه شدن حذف می¬شود و «الْمَرْءُ» می¬شود. از جنس خودش جمع ندارد. رِجال به معنای مردان از جنس خودش نیست.
* حرف «لِـ» کاربردهای بسیاری دارد. آنچه دانش¬آموز باید بداند دو مورد است: یکی اینکه «لِـ» به معنای «برای» است و دیگری اینکه «لِـ» برای بیان مالکیّت است.

در زبان عربی در ترجمۀ کلمۀ فارسی «دارم» گفته می¬شود: «عِندی، لـی، لَدَیَّ» و هر سه با «لَیسَ»  منفی می¬شوند. یعنی «ندارم» می¬شود: «لَیسَ عِندی، لَیسَ لـی، لَیسَ لَدَیَّ». «ما عِندی» نیز درست است.  «کانَ لی، کانَ عِندی، کانَ لَدَیَّ» نیز  معادل «داشتم» در فارسی می¬شود.  

گروه عربی دفتر تالیف

کارگاه درس پژوهی

سلام روز بخیر

روز چهارشنبه 11 اسفند  1395 کارگاه درس پژوهی  برگزار می شود.

ساعت ۵  تا   ۷   عصر
دبیرستان مالک اشتر
یلوار ابوذر ، آخر ابوذر ۷

حضور کلیه همکاران « نیروی رسمی و آزاد » الزامی می باشد.